Kendi kendini organize eden lif ağlarıyla bakteriyel selüloz (BS), sürdürülebilir ve
biyomimetik malzeme tasarımı için güçlü bir model sunmaktadır. BS’nin doğal
büyüme süreci, minimum enerjiyle karmaşık ve dayanıklı ağlar oluşturma kapasitesi sayesinde malzeme bilimi ve mimarlık için dikkat çekici bir örnek olmaktadır. Bu çalışma, JavaScript ile uygulanmış Difüzyonla Sınırlı Birikim (DLA) algoritmasına dayalı kod tabanlı bir simülasyon geliştirerek BS liflerinin büyüme dinamiklerini yeniden üretmeyi amaçlamaktadır. Model, besin difüzyonu ve Brown hareketi prensiplerini entegre ederek, deneysel çalışmalarla uyumlu düğüm yoğunluğu ve dallanma açıları üretmiş, aynı zamanda fiziksel örneklerde kolaylıkla gözlemlenemeyen halka oluşumu gibi yeni davranışları da ortaya çıkarmıştır. Simülasyon sonuçlarını karşılaştırmak ve doğrulamak amacıyla laboratuvar ortamında BS üretimi gerçekleştirilmiş ve elde edilen biyofilm örnekleri üzerinden analiz yapılmıştır. Bu karşılaştırmalar, modelin biyolojik gerçekliği yaklaşık olarak temsil edebildiğini ve aynı zamanda keşif potansiyeli sunduğunu göstermektedir. Nicel ve nitel değerlendirmeler, DLA’nın lif organizasyonunu başarıyla yansıttığını ve özellikle besin yoğunluğu ile difüzyon hızlarının ağ yapısına etkilerini ortaya koyduğunu göstermektedir. Bu yaklaşım, mikrobiyal süreçlerle hesaplamalı tasarımı bir araya getirerek ekolojik zeka kavramını öne çıkarmaktadır. BS fiberlerinin çevresel parametrelere duyarlılığı, adaptif cepheler, dinamik filtreleme sistemleri veya biyomimetik habitatlar gibi uygulamalar için potansiyel sunmaktadır. Ayrıca farklı kültür bileşenleri ya da hibrit biyomalzemelrle yapılacak çalışmalar, gelecekte rejeneratif mimarlık için yeni stratejiler geliştirilmesine katkı sağlayacaktır.

Afet ve acil durum süreçlerinde güvenli toplanma alanlarının planlanması, toplumsal güvenliğin sağlanması ve risklerin en aza indirilmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Özellikle kentleşme sürecinin hız kazandığı bölgelerde, bu alanların doğru bir şekilde belirlenmesi hem afet anındaki kaosun azaltılması hem de toplumun afet sonrası toparlanma sürecinin hızlanması için kritik bir gerekliliktir. Bu çalışma, Bursa Nilüfer ilçesi Karaman Mahallesi sınırlarında yer alan mevcut afet toplanma alanlarının, olası bir afet durumunda nüfus yoğunluğu ve erişilebilirlik açısından yeterliliğini değerlendirerek gerekli görülen bölgelerde yeni toplanma alanları önermektedir. Araştırmada, algoritmik-üretken bir yöntem olan Voronoi diyagramları ve mekân dizimi yöntemleri birlikte kullanılmıştır. İlk aşamada, Karaman Mahallesi’nin nüfus yoğunluğu verileri ile kentsel boşluklar arasında bir ilişki kurulmuş ve Voronoi diyagramları aracılığıyla bu boşlukların her birinin uygun erişim mesafelerine göre etki alanları belirlenmiştir. Bu analiz, boşlukların mevcut nüfus yoğunluğunu ne derece kapsayabildiğini ve mahalledeki yerleşim alanlarına olan mesafelerini değerlendirmeyi mümkün kılmıştır. İkinci aşamada, önerilen alanların ve mevcut toplanma alanlarının erişilebilirlik seviyeleri mekân dizimi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Çalışma sonucunda, Karaman Mahallesi’ndeki toplanma alanlarının bazı bölgelerde nüfus yoğunluğu ve erişilebilirlik açısından yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Voronoi diyagramları ile elde edilen bulgular, özellikle yoğun nüfuslu bölgelerde daha fazla toplanma alanına ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymuştur. Mekân dizimi analizleri ise mevcut kentsel boşlukların erişilebilirlik seviyelerindeki farklılıkları göstermiş ve bu boşlukların iyileştirilmesi gerektiğini vurgulamıştır. Bu iki yöntemin afet toplanma alanlarının belirlenmesinde bir arada kullanılması çalışmanın yenilikçi tarafını oluşturmaktadır.

Türkiye’nin üçüncü büyük şehri İzmir’de hava kirliliği, halk sağlığı ve kentsel yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkileri olan önemli bir endişe kaynağıdır. Nesnelerin İnterneti (IoT) izlemeyi kullanan bu çalışma, makine öğrenimi, derin öğrenme ve zaman serisi modelleri kullanarak 1996-2024 yılları arasında PM₁₀ ve SO₂’yi tahmin etmektedir. Ana katkımız, her bir kirletici için üç ön işleme varyantı oluşturarak (tut,
sınırla, kaldır) ve sızıntısız, zaman sıralı bir eğitim/doğrulama/test protokolü altında dört model ailesini (SARIMA, SVR, LSTM, xLSTM) kıyaslayarak aşırı değer işleme rolünü izole eden kontrollü, şehir ölçeğinde bir değerlendirmedir. Bilgimize göre, bu, tepe işleminin tahmin doğruluğunu etkilemek için model seçimiyle nasıl etkileşime girdiğini ölçen ve sonuçları doğrudan operasyonel planlamayı destekleyecek şekilde raporlayan ilk İzmir çalışmasıdır. Sonuçlar, PM₁₀ için SARIMA’nın, tepe noktaları sınırlandırıldığında veya kaldırıldığında genellikle en düşük hatalara ulaştığını, xLSTM’nin ise tüm stratejilerde rekabetçi doğruluk sağladığını göstermektedir. SO₂ için ise xLSTM, sınırlandırılmış ve sabitlenmiş koşullar altında geleneksel yöntemlerden sürekli olarak daha iyi performans göstererek daha düşük hatalar ve daha yüksek açıklama gücü sağlamaktadır. IoT
tabanlı izlemeyi titiz bir modelleme metodu ve tepe noktası işlemeye açık duyarlılıkla birleştiren çalışma, İzmir’de hava kalitesi yönetimi, trafik kontrolü, endüstriyel düzenlemeler ve kentsel tasarım kararlarına bilgi sağlamak için uygulanabilir rehberlik sunmaktadır. 

Küresel iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlar ile hükümetler ve STK’lar, özellikle 2050 yılına kadar karbon nötrlüğü sağlamayı hedefleyen stratejiler geliştirmektedir. Bu stratejilerden biri, lineer ekonomi modelinden (“al-yap-at”) döngüsel ekonomi modeline (“üretkullan-yeniden kullan-geri dönüştür”) geçiştir. Mimarlık-İnşaat-MühendislikOperasyon (AECO) sektörü, küresel ekonomik faaliyetlerin temel itici gücü olarak,
döngüsel ekonomi ilkelerine uyum sağlamak amacıyla yeniden yapılandırılmalıdır. Bu çalışma, döngüsel ekonomi ve yapılı çevre arasındaki ilişkiyi dijitalleşme perspektifinden incelemektedir. 2016-2024 dönemindeki yayınları kapsayan sistematik bir literatür taraması, Scopus ve Web of Science (WoS) veri tabanlarında “döngüsel ekonomi”, “yapılı çevre” ve “dijital teknolojiler” anahtar kelimeleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Literatür araştırmasının yapısı PRISMA yöntemiyle şekillendirilmiş, çalışmaların analizlere dahil edilmesi ise Kalite Değerlendirmesi ile gerçekleşmiştir. Analizler, Excel ve VOSviewer yazılımıyla yapılmış ve günümüzdeki eğilimler, anahtar kelimeler, tematik bağlantılar ve gelecekteki araştırma alanları belirlenmiştir. 2016 yılından itibaren bu alandaki çalışmaların sürekli ve artan ivme ile arttığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda Birleşik Krallık, Hollanda ve İtalya bu araştırma alanının önde gelen ülkeleridir. “Sustainability” bu alanda en çok yayın yapılan ve atıf alan dergidir. BIM, blockchain ve IoT gibi dijital teknolojiler, kaynak optimizasyonu, atık azaltımı ve yaşam döngüsü değerlendirmelerini iyileştirerek sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesini desteklemektedir. Çalışma, AECO sektöründe döngüsel geçişi desteklemek için kapsamlı çerçeve ve stratejik yol haritalarının gerekliliğini vurgulamaktadır. Aynı zamanda da bulguların tartışılması kısmında farklı döngüsel ekonomi tanımlamaları analiz edilmiş, döngüsel ekonomi ile bağlantılı olan kavramlar ve anahtar kelimeler ortaya konmuştur. Bu çalışma, döngüsel ekonomi alanında akademisyenler, sektör uzmanları ve politika yapıcılar için değerli bilgiler sunmakta, sektörün karbon nötrlüğü ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı potansiyelini ortaya koymaktadır.